مدل سازی بیمه جریان رودخانه هیرمند

به‏دلیل پایین بودن میزان بارندگی سالیانه و فقدان منابع آب زیر زمینی، فعالیت های کشاورزی در منطقه سیستان کاملاً به آب رودخانه هیرمند وابسته است. آب رودخانه هیرمند نوسانات شدیدی داشته به ‏طوری که در طول سال های گذشته مردم منطقه از سیلاب های مهیب و خشکسالی های مداوم همیشه در رنج بوده اند. هدف این تحقیق معرفی و تحلیل طرح های مختلف بیمه جریان رودخانه به عنوان یکی از راه حل های کاهش نوسانات سود ناخالص زارعین منطقه سیستان است. ترکیبی از تکنیک های شبیه‏سازی و مدل‏سازی، برای تحقق اهداف این تحقیق به کار گرفته شده است. بدین معنی که ابتدا، فرایند تصادفی جریان رودخانه هیرمند به روش کاپیولا برای دو فصل رشد به صورت تجمعات 6 ماهه در منطقه سیستان با استفاده از اطلاعات ماهانه از سال 1336 تا 1388 شبیه‏سازی شد. سپس با استفاده از تکنیک های برنامه‏ریزی، اقتصادسنجی و شبیه‏سازی، روابط بین میزان آب در دسترس زارعین و سود ناخالص آن ها برآورد گردید. در نهایت با ارائه طرح های مختلف بیمه جریان رودخانه با در نظر گرفتن سطوح پوشش 70، 75 و 80 درصدی در مدل و شبیه سازی مدل برای 10 سال، اثرات این طرح ها در کاهش ریسک سود ناخالص زارعین بررسی شد. تقاضای بالقوه زارعین برای طرح های مختلف بیمه‏ای، به روش های میانگین-واریانس، برتری تصادفی از درجه اول و دوم و نیز کارایی تصادفی با توجه به یک تابع، تحلیل گردید. نتایج نشان داد که به کارگیری طرح های مختلف بیمه با سطوح مختلف پوشش می تواند در کاهش نوسانات سود ناخالص کشاورزان موثر باشد که این اثر در زارعین شهرستان زهک که در مقایسه با شهرستان زابل از ریسک بالاتری در دسترسی به آب و در نتیجه سود ناخالص زارعین برخوردار هستند بیشتر است. همچنین در همه سطوح ریسک گریزی، تقاضای زارعین برای طرح های بیمه‏ای که سطح پوشش بیشتری را در نظر می گیرند، بیشتر از سایر طرح ها است. به علاوه مقادیر حق بیمه و جبران خسارت به دست آمده از مدل شبیه سازی شده نشان دهنده عملکرد مالی قوی تر صندوق بیمه در صورت اجرای طرح بیمه جریان رودخانه، در مقایسه با طرح های بیمه ای سنتی است که در حال حاضر در منطقه سیستان در حال اجرا است.